Nekane, ibilbide profesional luzea eta askotarikoa duzu. Zertan ari zarela esango zenuke?
Nekane Aramburu Gil naiz, Museologiako master batekin ikasi dut artearen historian. Kudeaketan eta museologo eta saiakeragile teoriko gisa lan egitea. Zehazki, kultura-proiektuen, arte-zentroen eta museoen zuzendari-lanak egiten ditut, eta, horien bidez, abian jartzen ditut bildumak dinamizatzeko estrategiak, mezenasgoa eta jasangarritasunean eta jardunbide egokietan oinarritutako hezkuntza- eta bitartekaritza-eredu berriak. Testuinguru horretan, eta adibide gisa, Trasforma- espazioaren (1993-2003) zuzendaritzapean, Gasteizko Hiria Gunearen (1999-2010) eta Palmako Es Baluard museoaren (2013-2019) garapena azpimarratuko nuke. Ikerkuntzan zentratzen naizen alderdiari dagokionez, praktika transmedialetan eta ekosistema kulturaletan zentratuta nago, sareko egituren aldeko apustua eginez, tokikotik globalera.
Zure jarduera nazioartean garatzen duzu. Nola heltzen zaie hain desberdinak diren proiektuei, testuinguruari, espazioari eta taldeari?
Jatorrian esposizioak zentzu zabalean ulertzea dago, ez itxita, ez estereotipatuta. Hortik aurrera, beti kulturatik gizartera lan eginez eta eskura ditugun bitarteko guztiak integratuz, ikus-entzunezkoetatik teknologia berrietara, beste tresna tradizional batzuk ahaztu gabe, horiek ere baliagarriak baitira. Hortik aurrera, aplikagarritasuna askotarikoa da, adibide gisa.
- Artxibo kolektiboak: historia y situación actual de los espacios independiente y colectivos de artistas en el Estado español (1980-2010),
- B Sides of the history of video art in Spain/Caras b del Videoarte en España (junto a Carlos T. Mori) en Bangkok/Seul/Sydney/Praga... etab.,
- Sorkuntza digitala (Montehermoso Kultur Etxea),
- Bluesky- Francisco Ruiz de Infante. Fundación Telefónica eta CCEBA-Buenos Aires,
- Latinoamerikako kurtadoria berria (hainbat herrialde)
- Matériaux Inmateriel, Champagne-Ardenne/Reims, Lorraine/Metz eta Alsace/Estrasburgo fraken bildumetako eta kudeaketako ingurumen-erantzukizuneko mekanismoei buruzkoa
Eta askoz gehiago Erroman, Albian, Sardinian, Bratislavan, Montpellierren, Txilen, etab.
Nire jaioterrira, Donostiara, itzultzean, berriz ere lankidetzan ari naiz tokiko erakundeekin, hala nola Kutxa Fundazioarekin edo Aquariumarekin, betiere artearen arloan.
Kulturak asko sufritu du, asko sufritzen ari da pandemiaren ondorioz. Nola eragin dio, zehazki, kultura-kudeaketari?
Eragin negatiboa izan du, hau da, ezin da kulturarik ekoitzi, baldin eta ez bada kontsumitzen dagokion espazioan. Ez dut uste on line ereduak egokiak direnik. Hala dira, adibidez, prestakuntza-jardueretarako edo ikus-entzunezkoetarako, baina gainerakoa giza kontaktuan oinarritzen da. Nazioartean beste herrialde batzuekin batera ekoizteko dugun modua aldatu du, eta arrakastatsuak ziren proiektuek porrot egin dute. Bestalde, jasangarriagoak eta ekologikoagoak izan nahi duten ekimenei buruz nire aholkularitzarekin lotuta, beharrezkoak eta nahitaezkoak ziren ekintza eta modu berriak ahalbidetu ditu. Horrela, epe laburrean inplementatu behar izan dira.
Txertaketak pandemia kontrolatzen lagunduko du, baina nola berreskuratuko dugu galdutakoa?
Galdutakoa ez da berreskuratuko, ez da posible izango eta, era berean, arazo handiagoa ekarriko du: ingurumenari eta planetaren iraunkortasunari dagokiena. Krisi horiek zainketen krisiarekin lotuta daude, eta ia beti femeninotasun ahulenetik mantentzen da krisi hori. Ekonomia- eta kultura-ereduek eta bizimodu berriek ohitura berriak eta hezkuntza-eredu berriak ekarri dituzte. Hezkuntza eta kultura lotuta doaz, eta, seguruenik, ez dira ulertzeko gakoa bakarrik, baita zientzialari eta ikertzaileekin batera jarduteko ere. Hor datza gure lana ekintzaile gisa.
Maite Mateo hotel independente eta familiarrentzako aholkularitza komertzialean aritzen da, gehienek ez baitute esperientziarik eta ezagutzarik sektore turistikoan.
Nola sortu zen ideia?
Hogei urtez hotelen sektorean besteren kontura lan egin ondoren, lan-aldaketa bat izan nuen. Garai hartan lan egiten nuen enpresak lan-aldaketa bat eskaini zidan Madrilera edo Mallorkara, eta hura nire bizitza-proiektuarekin bat ez zetorrenez, uko egin behar izan nion. Horregatik, nire negozioa irekitzea erabaki nuen, ingurunean babes handia izanda.
Lehendik ere banuenez esperientzia hotel-profil horrekin, argi eta garbi ikusi nuen garatu beharreko negozio-aukera bat.
Eskaintzen ditudan zerbitzuak
Ireki berri diren hoteletako jabeak orientatzea da nire egitekoa. Bai merkatuaren eta lehiaren aurretiazko azterketatik, bai jarraitu beharreko estrategia komertzialari dagokionez, merkatuan kokapen ona lortzeko.
Aldi berean, hotela irekitzeko garaian, prestakuntza komertziala eskaintzen diet hotela osatzen duten taldeei.
Aholkatzen ditudan hotelek hainbat balio partekatu behar dituzte, hala nola erantzukizun soziala, ingurumenarekiko eta tokiko kulturarekiko errespetua.
Bezeroa axolagabe uzten ez duten esperientzia bakarrak eskaintzea da kontua. Helburua ostalariaren itxaropenak gainditzen saiatzea da.
Bost urte hauetan, proiektu oso interesgarrietan murgildu naiz, hala nola Zerupe Hotelean (Zarautz), Arima Hotelean eta Arrizul Congress Hotelean (Donostia). Horiek guztiak sarituak izan dira berrikuntza arlo guztietan: ingurumenean, arkitekturan eta gizarte-erantzukizunean.
Gaur egun, proiektu berri batean sartuta nago Nafarroan; IrriSarri Land (Igantzi) landa-resorta da. Enpresentzako produktu berri bat sortzen ari gara, beren taldeak "Team building" dinamikekin landu eta indartzeko, ingurune naturalean, horretarako prestazio guztiekin. IrriSarri Business Land da.
Nola eragin du osasun-krisiak zure lanean?
Nire kasuan, bete-betean eragin dit. Nire proiektu osoa geldiarazi behar izan dut pandemia hasi zenetik gaurdaino, bezero korporatiboa azkenetakoa izango baita gure sektorean. Baina, bitartean, eguneratzen jarraitzeko eta nire esperientzia indartzeko aprobetxatu dut, iristear dauden proiektu berriei begira.
Orain, inoiz baino gehiago, sektore horrek berroneratzearen aldeko apustua egin behar du, sozialki ekitatiboa, ingurumenaren aldetik errespetuzkoa eta ekonomikoki jasangarria den eredu baten bidez. Poz handia emango lidake nire aletxoa ekartzeak turismoaren etorkizunari norabide berri bat emateko, 2030 Agendan ezarritako eta Munduko Turismo Erakundeak (OMT) sustatzen dituen Garapen Iraunkorreko 17 Helburuak oinarri hartuta.
Etorkizunerako erronkak
Nire proiektua sendoago ikusi nahi nuke, eta arreta gehiago jarri ahal izango nuke IrriSarri Landen garatzen ari naizenaren moduko proiektuetan. Hau da, pertsonengana bideratuta dauden proiektuak, horiek baitira enpresaren motorra. Pertsonek bereizten dute enpresa, eta gainerakoekiko lehiakorrago bihurtzen dituzte. Eta, jakina, gustatuko litzaidake aniztasun funtzionaleko pertsonekin lan egiten jarraitzea, nire ibilbide profesionaleko etapa batean nire esperientzia partekatzeko plazerra izan baitut. Oso aberasgarriak dira, eta haien jarrera jarraitu beharreko eredu handia da.
ZÜR studio hiru arkitektek, Leire, Nahikari eta Isaurak, sortutako arkitektura estudio bat da, Tolosan finkatua. Estudioaren helburua eraikuntza jasangarria gauzatzea da eta horregatik eraberritzeetan, birgaitzeetan eta zurezko eraikuntzan espezializatuta gaude.
Eraikuntza jasangarria esaten duzuenean, zeri buruz ari zarete?
Eraikuntzari buruz ari garenean, benetan jasangarriena zuzenean ezer ez eraikitzea litzateke, izan ere, eraikuntzaren sektoreak planetako baliabide naturalen %50 kontsumitzearen erruduna da. Ez eraikitze hori ezinezkoa denez, erantzunik egokiena eraikinen birgaitze eta eraberritzea dela uste dugu. Bai eraberritze eta bai eraikuntza berrietan, garrantzitsua da honek ingurugiroan sortuko duen inpaktua kontuan izatea. Horregatik estudioan zurezko eraikuntzaren alde egin dugu apustu, dagoen eraikuntza-materialik jasangarriena delako.
Zein motatako lanak egiten dituzue?
Egia esan eskala oso desberdineko proiektuekin egiten dugu lan. Oraintxe bertan eskuartean ditugu Anoeta herriko plaza irisgarria izateko proiektua eta baita partikular batentzako egur birziklatuarekin egindako mahai baten diseinua ere. Bezero bakoitzaren beharren araberako proiektuak egiten ditugu. Eraikinen birgaitzea maite dugu, eta zortedunak gara etxebizitza berritze asko egiteko aukera daukagulako. Sare sozialei esker, jendeak gure lanaren berri izan du eta etxebizitza berritze proiektu mordoa sartzen ari zaigu estudioan. Zurezko eraikuntza proiektu batzuk ere baditugu etorkizunean gauzatuko direnak, bai berritze eta baita obra berrikoak ere. Oso pozik gaude Euskal Herrian kontzientzia ekologikoa handituz doalako.
Zer zerbitzu eskaintzen duzue ZÜR studion?
Proiektu pertsonalizatuak egiten ditugu, bezero bakoitzaren araberakoak. Etxebizitza berritzeen kasuan denok antzekoak garela uste arren, bakoitzak gure behar eta ametsak dauzkagu. Gure lana, horiek identifikatu eta erantzun konkretuak ematea izaten da. Estudioan hiru dimentsiotan egiten dugunez lan, proiektatutako espazioen irudiak egiten ditugu. Bezeroentzat oso erraza da irudi errealista hauekin proposatzen dieguna ulertzea eta erabaki guztiak obra hasi baina lehenago hartzen dira, obra askoz hobe joaten delarik.
Nola sortu zen ZÜR studio?
ZÜR studio arkitektura estudioa autonomo izateak dakarzkin zailtasunei esker sortu zen. 2019 urteko udaran, momentuan bere kontura lanean zebilen Leirek, besteoi gure helburu profesionalei buruz galdetu zigun, gure indarrak batu eta estudio bat sortzeko proposamena eginez. Nahikarik, arkitekta autonoma moduan lanean zebilenak, berehala baiezkoa eman zion Leireri eta Isaurak, arkitekta moduan lanean Madrilen zebilenak, bertako lana utzi eta Tolosara bueltatu zen abentura honi ekiteko.
Nola ezagutu zenuten elkar?
Hiruok Tolosako ikastola berean ikasi genuen eta geroago unibertsitatean lagunak egin ginen, naiz eta kurtso desberdinetan egon. ZÜR studio aurretik leku desberdinetan edo bakarrik egin izan dugu lan. Hiruok ados gaude egunerokotasunean lanpostuan giro ona edukitzea dela garrantzitsuena eta alde horretatik ezin gara zoriontsuagoak izan.
Ikasketa berberak egin zenituzten hiruek?
Ez ez, hiruok bide desberdinetatik jo dugu, gure interesen eta izan ditugun aukeren arabera. Arkitektura ikasi genuen hiruok Donostiako Arkitektura Goi Eskola Teknikoan, baina ondoren egin ditugun master eta kurtsoek gure formakuntza osatu dute. Leirek arkitektura ikasketen ondoren bi master egin zituen EHUn ere: Eraikitako ondarearen eta eraikinen birgaitze, zaharberritze eta kudeaketa masterra; ta Zurezko egitura, eraikuntza eta diseinuko masterra. Nahikarik arkitektura ikasi baina lehenago, barne diseinuko goi mailako ziklo tekniko bat egin zuen Kunsthal-en. Ikasketak amaitutakoan hirigintza arloan ibili zen lanean eta 2019an Passivhaus Institutoan zertifikatu zen. Isaurak arkitektura amaitu zuenean Revit BIM masterra egin zuen Madrilen eta bertan, Passivhaus eta zurezko eraikuntzarekin lan egiten zuen estudio batean ibili zen lanean. Bertan Passivhaus Institutoan zertifikatu zen ere. Hartu genituen bide desberdinek arkitekta bezala osatu gaituzte eta ondorioz ZÜR studio arkitektura estudio multidisziplinarra sortu ahal izan dugu.
Hiru emakume estudioa zuzentzen, zer pentsatzen duzue emakumeak ondo konpontzen ez direla dioen estereotipoari buruz?
Guztiz faltsua dela. Asko errespetatzen ditugu hiruok hiruon iritzi eta ideiak eta arkitekto moduan elkar miresten dugu. Emakumeok, gure ustez enpatia handiagoa dugu, eta erabakiak hartu behar ditugunean, egoak errazago uzten ditugu alde batera. Hiru izateak ere laguntzen du erabakiak hartzen, bozketek beti ematen dute eta erantzuna.
Zer suposatu du zuentzat estudioa osasun-krisiaren erdian irekitzeak?
Hasiera batean beldurtu egin ginen ekonomikoki perspektiba oso txarrak ematen baitzeuden, baina guztiz kontrakoa pasa zaigu. Konfinamentuak jendearen buruetan eragin handia izan zuen, euren etxebizitzak kritikoki analizatu zituzten eta aldaketak behar zituztela konturatu ziren. Etxebizitza eraberritze proiektu asko sartu zitzaizkigun bat batean eta lanez gainezka ibili gara. Alde horretatik oso pozik gaude, naiz eta estudio berria izan, jendeak guregan sinistu duelako eta erantzunak oso onak izan dira.
Zer helburu edo proiektu dituzue etorkizunera begira?
ZÜR studion arkitektura, eraikuntza eta hirigintza ikuspegi jasangarri eta feminista batetik bideratzen jarraituko dugu, horretarako egungo teknologia erabiliz. Eraikuntza jasangarria birgaitzean eta material naturalen erabileran oinarrituko da, kontsumo ia nuluko eraikinak sortzea helburu. Hirigintzako proiektuak, orain arte bezala, herritarren parte-hartzetik bideratuko ditugu, espazio mistoak, irisgarriak, seguruak eta adierazgarriak diseinatuz. Mila esker gure bezeroei gugan konfiantza izateagatik eta baita Emekinei ere, gure proiektua ekiten laguntzeagatik.
Marinak eskuz egiten ditu poltsak eta osagarriak. Marka Itzal deitzen da markaren esentzia estanpazioa delako, eguneroko objektuen estanpazioa. Itzal, itzala esan nahi du eta itzal horiek berak dira bere sorkuntzei nortasuna ematen dietenak.
Nola sortu zen Itzal?
Duela hilabete ireki nuen neure denda, eskuz egindako poltsekin eta osagarriekin, bertako beste artisau batzuen beste sorkuntza batzuekin eta produktu jasangarri eta ekologikoekin.
Proiektu hau etxekoandrearekin batera hasi nuen. Artista da, inork ez dio inoiz erakutsi bere eskuekin egiten dakien guztia. Betidanik gustatu zaizkio eskulanak eta gauza praktiko eta bakarrak sortzea; eta hori guztia niri transmititu dit modu batera edo bestera. Egun batean bururatu zitzaidan sortzen nuen guztiari irtenbidea eman eta bere sorkuntzei zentzua eman behar niela.
Nik ikastaro batzuk egin nituen: oihartzuna, tindatzea, estanpazioa eta serigrafia. Hitz egin berarekin, eta zure jostura nire oihalekin konbinatzea erabaki dugu. Tinta naturaleko oihalei kolorea ematen hasiko gara, produktu bakoitza eskuz estanpatuz, sorkuntza bakoitzari balio erantsi bat emanez, produktu paregabeak. Horren ondoren, lanari ekin nion, eta izan dudan irakaslerik onenarekin hasi nintzen josten. Etxekoandreak dakidan guztia erakutsi dit.
Hainbat urtez lan ofiziala gure hobbie-arekin konbinatu ondoren eta pandemia iritsi zenean, proiektu honekin serio aritzea erabaki nuen. Lan hau benetakoa egitea erabaki nuen, eta nire tailerra eta denda leku berean jartzea. Hilabete baino gutxiago da dendako ateak ireki nituenetik.
Orain esan dezaket gustatzen zaidan eta gozatzen dudan lan bat daukadala, beti nire eskumenetik kanpo egon den zerbait.
Zer izan da zuretzat denda irekitzea osasun-krisiaren erdian? Ezustekoren batekin topo egin duzu?
Garai hauetan denda irekitzea erronka handia izan da. Oso argi neukan zer nahi nuen eta nola nahi nuen, baina hainbat ezusteko eta gastu aurkitu ditut.
Hernanin beti izan da kontuan bertako merkataritza, eta pandemiaren hasieratik balioetsi dute herrian denda txikiak erostearen zentzua. Hutsik dauden Hernaniko lokalek arrosa koloreko pegatina bat dute erakusleihoetan, eta bertan 'lortu lokal honetako giltza' jartzen du. Hori ikusita, udalarekin harremanetan jarri nintzen, eta pentsatu nuen izapide erraza izango zela eta izapideak egiteko laguntzak izango nituela. Baina ez. Lokalaren datu teknikoak eta higiezin-enpresaren harremanetarako zenbakia eskaintzen dituzte, besterik gabe. Lokalaren errentamenduarekin zerikusia duen guztiaz gain, arkitekto baten proiektua eta jarduerari alta emateko tasak entregatu behar izan ditut, eta horrek dendarako nuen aurrekontua handitzea ekarri dit.
Zorionez, lagunak eta familia izan ditut, lokala martxan jartzen, konpontzen, margotzen, apaintzen... lagundu didatenak.
Estres hilabeteak izan dira, baina azkenean argia ikusi dut. Jendeak esaten dit ez direla garai onak negozio bat irekitzeko. Sortu zuen inoiz ez dela garai onik egongo negozio bat irekitzeko, ez dagoela erraztasunik ezta laguntza gehiegirik ere. Espero dut jendeak balioestea tokiko merkataritzaren eta artisau lanen garrantzia.
Amazon eta Inditex bezalako enpresa handietatik aldentzea herriaren gakoa dela uste dut. Gure dirua tokian bertan gastatzea, kalitatezko produktu iraunkorretan.
Geuk gara, Euskal Herriko lurralde osoan zerbitzuak eskaintzen dituen berdintasun-aholkularitza. Eibarren dago, Gipuzkoan, eta Sheila Villalba Aguillok eta Patricia Cardeñosa Iglesiasek osatzen dute.
Zer zerbitzu eskaintzen dituzue Geuken?
Tailerrak, prestakuntza ziurtatuak, protokoloak, gida didaktikoak, hezkidetza-proiektuak eta berdintasun-planen jarraipena eta abiaraztea egiten ditugu hezkuntzarekin edo gizarte-esparruarekin lotutako ikastetxe edo erakundeetan. Bereizten gaituena eta gure zerbitzuak hain esanguratsuak izatea eragiten duena da praxi sozioedukatibo batetik egiten ditugula, hau da, pertsona edo taldeak erdigunean jartzen dituzten zerbitzuak eskaintzea, ingurune osoa kontuan hartuta, aldaketa-prozesuan laguntzea eta ikaskuntza esanguratsua ahalbidetzea. Horregatik, gure eslogana Berdintasunean Heztea da, eskaintzen dugun guztia hezkuntzari edo gizarte- eta hezkuntza-arloari lotuta baitago. Gure helburu nagusia ikaskuntza-prozesua bizi izandako esperientziaren parte bihurtzea da, gizartea eraldatzeko gai diren ekintzen multzoa praktikara eramanez.
Nola ezagutu zenuten elkar? Zein izan zen zuen motibazioa zuen proiektua aurrera ateratzeko?
Biok batera ikasi genuen 6 urtez, bai gizarte-hezkuntzako karrera, bai genero-berdintasuneko espezializazioa. Graduko lehen urtea ezagutu genuenetik, lotura oso sendoa sortu genuen, taldean lan egiteko orduan helburu berberek, balio komunek eta konplizitate handiak lotuta.
Talde ahulenen eskubideen defentsa, pentsamendu kritikoa, hezkuntza eta, jakina, feminismoa gure egunerokotasunean duela urte askotatik presente dagoen zerbait da, eta horrek guztiak gure lanbidearekin bat egiten du, Gizarte Hezkuntza, sakonki miresten duguna, baina oraindik ez oso aintzatetsia, eta ekintzailetza ia presente ez duena.
Hori dela eta, gure bi zutabeak batu eta formalizatu nahi izan genituen: feminismoa eta gizarte-hezkuntza, eta pertsona eta haren inguru guztia erdigunean jarriko duten zerbitzuak eskaini, eta aldaketa- eta ikaskuntza-prozesuan lagundu.
Zer helburu edo proiektu dituzue etorkizunera begira?
Gaur egun, CIFP Meka LHIIko lehen berdintasun-plana garatzen ari gara. Horrelako ikastetxe batean genero-ikuspegia sartzea erronka handia da guretzat, baita hezkuntza-komunitate osoarentzat ere.
Horrez gain, aurten ikastetxe publiko bateko guraso elkarterako prestakuntza eman dugu. Prestakuntza horren bidez, rolek eta estereotipoek haurtzaroaren garapenean duten eragina lantzen dugu, eta gakoak eskaintzen ditugu modu askeagoan eta berdintasunez hezteko.
Datozen hilabeteei begira, hainbat jarduera eta tailer programatu ditugu, emakume erretiratuentzako alfabetatze digitala, rolei eta estereotipoei buruzko tailerrak haurrentzat, film laburren jaialdi txiki bat sortzea feminismo intersekzionala lantzeko, etab.
Nola eragin dizue osasun-krisiak zuen lanean? Aldaketarik izan al zen zuen zerbitzuak eskaintzeko orduan?
Covid-19aren etorrerak eragina izan zuen gure martxan, eta 2020an gure lan-jarduerarekin hastea eragotzi zigun. Autonomo gisa apirilean hastea pentsatu genuen, lan itunduren bat genuelako. Eta martxoaren 12an alarma-egoera iritsi zen. Beraz, hilabete horietan berriz planteatu behar izan genituen gure zerbitzuak, nola eskaini eta nola ezagutarazi, presentzialtasuna ez baitzen esan genezakeen zerbait. Beraz, orain lanean jarraitzen dugu online prestakuntza laster eskaini ahal izateko.
Gure burua baikortzat jotzen dugu, eta espero dugu pixkanaka normaltasuna berreskuratuko dugula, eta, horrekin batera, aurrez aurreko prestakuntzak ere bai, azala azalarekin berriro kontaktuan jarri ahal izatea. Mugitzen garen eremuari, genero-berdintasunari, dagokionez, gero eta pertsona gehiagok egiten dute bat gizarte-aldaketarekin, begirada kritikoarekin, zehazki "betaurreko moreak" jarrita, eta hori da feminismoari buruzko informazioa ematen, irakurtzen eta ikasten dutelako, eta gu pozik gaude prozesu horretan parte hartu ahal dugulako. Gainera, orain esan dezakegu erakunde guztiak berdintasun-plan bat izatera behartzen dituen lege bat dugula, eta horrek, dokumentu hori edukitzeaz gain, horretan lan egitea ere eskatzen du. Bestalde, genero-berdintasuna Agenda 2030en lortu beharreko bosgarren helburua da, eta horrek esan nahi du aurrerapauso garrantzitsua eman behar dela hezkuntzaren arloan, eta, aldi berean, erronka handia gizartearentzat.
Webgune honek cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika.
You have declined cookies. This decision can be reversed.
You have allowed cookies to be placed on your computer. This decision can be reversed.
Webgune honek cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika.