Elkarrizketa Nekane Aramburu-ri

Nekane, ibilbide profesional luzea eta askotarikoa duzu. Zertan ari zarela esango zenuke?

Nekane Aramburu Gil naiz, Museologiako master batekin ikasi dut artearen historian. Kudeaketan eta museologo eta saiakeragile teoriko gisa lan egitea. Zehazki, kultura-proiektuen, arte-zentroen eta museoen zuzendari-lanak egiten ditut, eta, horien bidez, abian jartzen ditut bildumak dinamizatzeko estrategiak, mezenasgoa eta jasangarritasunean eta jardunbide egokietan oinarritutako hezkuntza- eta bitartekaritza-eredu berriak. Testuinguru horretan, eta adibide gisa, Trasforma- espazioaren (1993-2003) zuzendaritzapean, Gasteizko Hiria Gunearen (1999-2010) eta Palmako Es Baluard museoaren (2013-2019) garapena azpimarratuko nuke. Ikerkuntzan zentratzen naizen alderdiari dagokionez, praktika transmedialetan eta ekosistema kulturaletan zentratuta nago, sareko egituren aldeko apustua eginez, tokikotik globalera.

Zure jarduera nazioartean garatzen duzu. Nola heltzen zaie hain desberdinak diren proiektuei, testuinguruari, espazioari eta taldeari?

Jatorrian esposizioak zentzu zabalean ulertzea dago, ez itxita, ez estereotipatuta. Hortik aurrera, beti kulturatik gizartera lan eginez eta eskura ditugun bitarteko guztiak integratuz, ikus-entzunezkoetatik teknologia berrietara, beste tresna tradizional batzuk ahaztu gabe, horiek ere baliagarriak baitira. Hortik aurrera, aplikagarritasuna askotarikoa da, adibide gisa.

- Artxibo kolektiboak: historia y situación actual de los espacios independiente y colectivos de artistas en el Estado español (1980-2010),

- Palabras Corrientes, Cervantes Institutuarentzat, Telefónica Fundazioaren laguntzarekin (Marisa Gonzálezekin batera),

- B Sides of the history of video art in Spain/Caras b del Videoarte en España (junto a Carlos T. Mori) en Bangkok/Seul/Sydney/Praga... etab.,

- Sorkuntza digitala (Montehermoso Kultur Etxea),

- Bluesky- Francisco Ruiz de Infante. Fundación Telefónica eta CCEBA-Buenos Aires,

- Latinoamerikako kurtadoria berria (hainbat herrialde)

- Matériaux Inmateriel, Champagne-Ardenne/Reims, Lorraine/Metz eta Alsace/Estrasburgo fraken bildumetako eta kudeaketako ingurumen-erantzukizuneko mekanismoei buruzkoa

Eta askoz gehiago Erroman, Albian, Sardinian, Bratislavan, Montpellierren, Txilen, etab.

Nire jaioterrira, Donostiara, itzultzean, berriz ere lankidetzan ari naiz tokiko erakundeekin, hala nola Kutxa Fundazioarekin edo Aquariumarekin, betiere artearen arloan.

Kulturak asko sufritu du, asko sufritzen ari da pandemiaren ondorioz. Nola eragin dio, zehazki, kultura-kudeaketari?

Eragin negatiboa izan du, hau da, ezin da kulturarik ekoitzi, baldin eta ez bada kontsumitzen dagokion espazioan. Ez dut uste on line ereduak egokiak direnik. Hala dira, adibidez, prestakuntza-jardueretarako edo ikus-entzunezkoetarako, baina gainerakoa giza kontaktuan oinarritzen da. Nazioartean beste herrialde batzuekin batera ekoizteko dugun modua aldatu du, eta arrakastatsuak ziren proiektuek porrot egin dute. Bestalde, jasangarriagoak eta ekologikoagoak izan nahi duten ekimenei buruz nire aholkularitzarekin lotuta, beharrezkoak eta nahitaezkoak ziren ekintza eta modu berriak ahalbidetu ditu. Horrela, epe laburrean inplementatu behar izan dira.

Txertaketak pandemia kontrolatzen lagunduko du, baina nola berreskuratuko dugu galdutakoa?

Galdutakoa ez da berreskuratuko, ez da posible izango eta, era berean, arazo handiagoa ekarriko du: ingurumenari eta planetaren iraunkortasunari dagokiena. Krisi horiek zainketen krisiarekin lotuta daude, eta ia beti femeninotasun ahulenetik mantentzen da krisi hori. Ekonomia- eta kultura-ereduek eta bizimodu berriek ohitura berriak eta hezkuntza-eredu berriak ekarri dituzte. Hezkuntza eta kultura lotuta doaz, eta, seguruenik, ez dira ulertzeko gakoa bakarrik, baita zientzialari eta ikertzaileekin batera jarduteko ere. Hor datza gure lana ekintzaile gisa.

Argazkia: Ana Nieto