Maria Villar-Vidal Mikrobiologia espezialitateko Zientzietako doktorearekin hitz egin dugu gaur. Osasunaren sektorean duen lan-esperientzia eta pandemiak bere egunerokoan izan duen eragina azaldu digu.
Hasi zaitezke pixka bat sartzen, zure ibilbidea eta zer egiten duzun labur kontatzen
Zientzietan doktorea naiz Euskal Herriko Unibertsitatean, Mikrobiologia espezialitatean. Ikerketa esperimental eta oinarrizkoan aritu naiz 10 urtez, harik eta doktoretza ondoko egonaldi batean konturatu nintzen arte nire profila baliagarriagoa izan zitekeela laborategitik kanpoko proiektuak koordinatzeko, eta laguntza eman nien ikertzaileei finantzaketa-iturriak eta aukera berriak bilatzeko, beren lana sustatzeko eta ezagutza hori pazienteei transferitu ahal izateko. Gaur egun, egoitza nagusia Kolonbian duen eta Latinoamerikako hainbat herrialdetan eta AEBn hedatuta dagoen osasun-zerbitzuetako enpresa baterako proiektuak kudeatzen aritzen naiz. Osasun globalaren testuinguru honetan sortzen diren erronken aurrean, teknologia berriek ahalbidetzen dituzten aukerak ulertzeko erantzukizuna daukat, bai eta I+G+Bak pertsonei eta haien komunitateei dakarzkien enpresa- eta gizarte-onurak aztertzekoa ere. Horretarako, aliantzak eta lankidetza teknologikoko eta nazioartekotzeko ekimenak sustatzen ditut I+G+b proiektuen bidez, eta, era berean, nire erakundeko ikertzaileen eta irakasleen prestakuntza akademikoa eta talentu-mugikortasuna bideratzen dut. Hori guztia, zientzia irakurri eta idazteak pozten nauen gauzetako bat egiteari utzi gabe. Hitz gutxitan esanda, nire lanak ikerketa-taldeak apur bat zoriontsuagoak izaten laguntzen duela esatea gustatzen zait.
Interesgarria izan liteke jakitea zer-nolako zailtasunak izan dituzun sektore horretan, eta emakumeak ikerketaren eta berrikuntzaren munduan dituen garapen-aukerei buruz hitz egitea.
Nire bizitza akademikoan ez dut sentitu emakume izateagatik osasun-sektorean zailtasun gehiago izan ditudanik. Egia da nire doktoregoarekin batera ama izateko erabakia baldintzatzaile bat izan zela etorkizuneko bestelako erabaki profesionalak hartzeko. Lan-munduan eta, zehazkiago, I+G+Bn, non hainbeste lehiakortasun eta dena hain azkar aurrera doan, emakume gisa gelditzeko beldurra eman dezake, gero erritmoa berreskuratzerik ez baduzu ere. Horregatik da garrantzitsua, alde batetik, lana eta familia uztartzea erraztuko duten neurriak sustatzea, eta, bestetik, zientifikoak eta teknologoak "geldialdiagatik zigortzea" saihestuko dutenak. Profesionala eta ama izateak eta ezeri uko ez egiteak posible izan behar du.
Nire lan profesionalaren osagarri gisa, Deustuko Unibertsitatearen inspirazio-proiektuaren aholkularia naiz, nesken bokazio zientifiko-teknologikoak sustatzeko. Hezkuntza proiektu honetan parte hartzera animatu nintzen, egoera honi nire ekarpena egiteko. Izan ere, nahiz eta azken urteotan nazioarteko komunitateak ahalegin handia egin duen emakumeek eta neskatoek zientzian eta teknologian parte har dezaten sustatzeko, oraindik ere ikusaraztea falta da, eta beharrezkoa da emakume erreferente gehiago ezagutzea. Lanbide askotan, emakume izateari lotutako desberdintasunak daude, datuek hori baieztatzen dute, eta ni denetarik aurkitu dut, hala nola, emakumeen gehiengoa duten sailetan, asistentzia-kliniketan, eta finantza-sail batzuetan, non gizonez bakarrik osatutako taldeak aurkitu ditudan. Nik pertsonalki defendatzen dut talde-lana, generoa edozein dela ere, eta irmo pentsatzen dut hezkuntza eta, batez ere, balioetan oinarritutako hezkuntza dela gizarteari ekarpena egiten dioten pertsonen oinarri eraikitzailea.
Lan egiten duzun sektorean eraginik izan al du osasun-krisiak? Hala bada, nola egin diezue aurre zailtasun edo aldaketa horiei?
Osasunaren sektorea erresilienteenetako bat bihurtu da, eta indartsuagoa eta lehiakorragoa izateko aukera aurkitu du. Lehentasun nagusia SARS-CoV-2 koronabirusa mundu osoan eragiten ari den krisia da. Biztanleriak gaixotasun "ohikoenekin" jarraitzen du, eta gaixotasun horiek larriagotu egin dira tratamenduen administrazioan, ebaluazioetan, detekzio goiztiarrean eta ikerketa klinikoko programen etetean. Zalantzarik gabe, COVID-19ak eHealth eta Telemedikuntza bultzatu ditu, eta agerian utzi du beharrezkoa dela lehen mailako arretara edo osasun mentalera bira ematea. I+G+Brako ere pandemia hori erronka bat izan da Aldiz, "Zientzia irekia eta partekatua" sustatzeko aukera bat da, batez ere test azkarretan, txertoetan, adimen artifizialean, datuaren zientzian eta azken horietan diruz lagundu diren beste ikerketa batzuetan oinarritutako konponbideetan. Aldi honetan lortu diren aurrerapenen gakoak arintasuna, aldaketara egokitzea eta lankidetza izan dira, laguntza ekonomiko garrantzitsuek lagunduta. Baina zientziak egonkortasuna behar du, eta I+G+Bko inbertsioa ez da puntuala izan behar, baizik eta jarraitua eta iraunkorra.
Nola sentitzen zara gaur egun? Telelana egiten ari zara? Nola eragiten du horrek zure egunerokoan?
Nik 2016. urtetik telelana egin dut, eta zorionekoa naizela uste dut, etxean geratu behar izatearen egokitzapen-aldi hori igaro ez dudalako. Hala ere, bilera eta bidaien intentsitate handiko egunak izatetik, telekonferentzia amaigabeetan ordu asko igaro behar izatera igaro naiz ordenagailuaren aurrean. Pandemia honetan sentsazioak eta emozioak galtzen ari dira, jarduera fisikoak eta sozialak behera egin dute, eta, beraz, jarduera mentalak ere eragina du. Horregatik, segurtasun-neurri guztiak betez bilera fisikoei berriro ekiteko aukera oso lasaigarria eta beharrezkoa da, ASPEGIk martxoan egin zuen bezala.
Bazkide bihurtu zaitez!
ASPEGIko bazkide izatearen onurak.
Erakunde kolaboratzaileak
Webgune honek cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika.
You have declined cookies. This decision can be reversed.
You have allowed cookies to be placed on your computer. This decision can be reversed.
Webgune honek cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika.