"Uste dut orain beste punta batek harrapatzen bagaitu hobeto jokatuko genukeela, badakigu nola babestu behar dugun geure burua". (Pilar Lekuona, Gipuzkoako Erizainen Elkargo Ofizialeko lehendakaria)
Nola egokitu da Elkargoa erakunde gisa koronabirusera?
Elkargokideei etengabe lagundu diegu, 24 orduak argi eta garbi gure lehentasuna ziren eta dira. Bestalde, azpimarratu nahi nuke Elkargoa uneoro egon dela lanpetuta eta kezkatuta profesionalen aldetik iristen zaigun edozein komunikaziori berehala ematen zaiola erantzuna eta/edo konponbidea bilatzeko bidea, dela erakundeekin harremanetan jartzeko moduan, argitalpenetan eta abarretan. Profesionalei laguntzen ematen dugu denbora guztia, eta uste dut hala sentitzen ari direla.
Horretarako, hasieratik taldea telelana egiten ari da, eta egoerak, zalantzarik gabe, probatu egin gaitu, gure sistema eta giza taldea elkargokideei arreta emateko eta urrunetik ondo egiteko prestatuta zeudela egiaztatuz, elkargokideari arreta zuzena eskainiz, eta alta, baja, lekualdatze, dokumentazio-eskaera eta abarrekin zerikusia duten gai guztiei erantzuna emanez. Ni, pertsonalki, telefonoz eta e-mailez ari naiz eskaera eta mezu elektroniko guztiei erantzuten. Ahalegin handia izaten ari da, baina horregatik pozik dauden elkargokide askoren aintzatespena eta esker ona jasotzen ari gara.
Koronabirusarekin teknologiaren erabilerari dagokionez dugun muskulua egiaztatu dugu, teknologia berrietan eta komunikazio- eta lan-tresna berrietan inbertitzearen garrantzia egiaztatu ahal izan dugulako, gure komunikazio-kanalak indartuz gure elkargokideen eskaera eta kexa guztiei denbora errealean erantzuteko, whatsapp kanal bat irekiz, posta elektroniko, telefono, app, sare sozial bidezko ohiko komunikazioaz gain. Erakundea digitalizatzeari dagokionez, webgune berri bat jarri da abian, laster argitaratuko dena, gure datu-basea eguneratuko da koordenatu digitalekin, online prestakuntza indartuko da, eta nola erraztu duen gure eskaerei urrunetik erantzun ahal izatea. Hori guztia gure elkargokideei bizitza errazteko, urrutiko informazioarekin, kudeaketekin eta prestakuntzarekin lotutako gai guztietan.
Gipuzkoako 5.000 erizainek baino gehiagok nola bizi izan dute egoera lehen lerroan?
Profesionaltasun, kezka eta erantzukizun handiz, guztiontzako egoera berri eta larri bati aurre eginez. Debuta izugarria izan zen, eta denak harrapatu zituen, jarraitu beharreko protokolorik egokiena zein zen oso ondo jakin gabe. Bat-batean, protokoloei buruz ezagutzen genuen guztia gaindigarria zela zirudien, eta ez zegoen birus horri aurre egiteko neurririk. Baina bakoitza den horren profesionala denez, egunak joan egunak etorri egoera ezberdinak orientatzen hasten gara. Nire ustez, orain beste punta batek harrapatzen bagaitu, hobeto jokatuko genuke, badakigu nola babestu behar dugun geure burua.
Hori bai, material egokia bidaltzea baino ez zaigu falta, eta hori gure borroka-zaldia izaten ari da elkargo gisa: Gipuzkoako erizainek babes-material egokia izan dezaten lortzea, bai beren osasuna eta gertuko ingurunekoa babesteko, bai pazienteena babesteko. Garrantzitsua da gogoratzea COVID-19a ez dela joan, birusak hemen jarraitzen du, eta gaur egun Gipuzkoako erizain askok babes-material egokirik gabe jarraitzen dute lanean. Ildo horretan, etengabeko kexak jaso ditugu Elkargoan, eta hala jakinarazi diegu erakundeetako arduradunei.
Profesionalak, zalantzarik gabe, eta pertsonak.
Izan ere, kontuan izan behar da profesional gisa ohituta gaudela pazientea zaintzen eta sendatzen. Horregatik deskokatu gaitu eta oso gogorra izan da ikustea zenbat pertsona hil diren eta zenbat hiltzen ari diren, eta, gainera, ezin izan dugu ezer egin hori saihesteko, ez baitakizu nola erreakzionatuko duen koronabirusak gorputz bakoitzean.
Eskuetatik ihes egiten dizun eta zainketarik onenek ere sendatu ezin zuten zerbaiti aurre egitea, egun osoan horrekin bizitzea, gogorra izan da; baita pazientea bakarrik egotea eragiten zuen gizarte-egoera lehen pertsonan bizitzea ere. Zalantzarik gabe, bizi izandako egoeren karga emozionala eta psikologikoa handia izaten ari da.
Aipatu duzun presio emozional horrek eragina izan dezake?
Erizain batzuek esan digute beldur direla, beste kasu batzuetan motibazio falta sortu da erakundeetan eta Elkargoan humanizazio falta dagoelako, baina kezkaz ikusten ditugu post-Covid delakoaren ondorio emozionalak, oraindik ez baitakigu noiz izango den, eta horrek erizain profesionalengan izan ditzakeen ondorioak.
Gure lanbidea gustatzen zaigu, lehen lerroan egotea. Horretarako prestatuta eta entrenatuta gaude. Oraintxe bertan, lanbideak berak ematen digun sendotasunagatik, geure burua ofortalizatzen dugu, lanaren adrenalina puntu hori ere badugu, baina hori guztia gertatzen denean nekea agertuko da eta hor prest egon behar dugu. Baina tentsioa jaisten denean nola eragingo digun kezkatzen nau.
Pilar, benetako arriskua dirudi. Neurriak hartzen ari zarete?
Elkargoan dagoeneko lanean ari gara erizainei autolaguntzarako tresnak emateko ekimenak abian jartzeko. Pandemiaren hasieratik doako aholkularitza psikologiko eta konfidentziala jarri dugu, eta dagoeneko 20 erizain baino gehiagok erabili dute. Horrez gain, pandemiari aurre egiteko tresna psikologikoak eskaintzen ari gara, Gipuzkoako ehunka erizainek parte hartu baitute.
Zalantzarik gabe, elkargokideentzako etengabeko laguntza psikologikoa da elkargoak jorratu behar duen beste alderdietako bat, eta, esan bezala, une oro adi-adi egon gara eta gure elkargokideei entzuten, haiekin batera.
Gaur heroiak zarete, eta bihar?
Ez gara heroiak orain, ezta lehen ere. Gure lana oso ondo egiteko gai diren profesionalak gara. Arlo guztietan gaude: asistentzia, irakaskuntza, ikertzailea, kudeaketa, hezitzailea, etab.
Baina uste dut lehenagoko bat eta geroagoko bat egon behar direla guretzat profesional gisa. Ildo horretan, Elkargoak plan estrategikoen batzorde guztientzat gurekin hitz egitea eskatzen digu, dagoeneko bizi izan baitugu egunerokora iristen direnean bulegoetan egiten diren plangintzek urak egiten dituztela.
Erizaina ez da ohera bakarrik joaten. Profesional prestatuak behar dituen zuzendaritza-postu baterako norbait aukeratzen denean, Erizaintza izan behar da kontuan. Oraindik ere asko geratzen zaigu gure lana aitortzeko eta Zuzendaritzan taldean lan egiteko, gure ikuspegia kontuan hartuta, osasun-erakunde guztien onerako. Beti berdinak osatzen ari garela iruditzen zait, eta gertatzen diren gauza asko, ez da protokolo-akatsengatik bakarrik, antolakuntzan izandako akatsengatik baizik. Erizainak unibertsitateko profesionalak gara, graduko titulazioa, ezagutza eta zaintzan esperientzia oso baliotsua dutenak. Badakigu zer gertatzen ari den. Eta, hala eta guztiz ere, erabaki-organoetan ez gaude proportzioan lanbideak erakundeetan duen pisu guztiarekin.
Nahi al zenuke beste zerbait gehitu? Kolektiboari? Herritarrei?
Osasun-erakundeek komunikazio-bide eraginkorragoak behar dituzte. Osasun Sailari, Osakidetzari eta ospitaleetako zuzendaritzei buruz ari naiz, protokolo zehatzagoekin eta profesionalekin beraiekin adostutakoekin.
Gainerakoan, maiatzaren 12ko Erizaintzaren Nazioarteko Egunarekin bat eginez, Gipuzkoako lankide guztiak zoriondu behar ditut, haien konpromisoa eta profesionaltasuna eskertu. Osasun-arloko profesionalik ugariena gara, 5.292 erizain Gipuzkoan, gure lurraldeko osasun-arloko profesional guztien% 50. Gainera, erizainen eta emaginen nazioarteko urtea da hau, eta ikusgarritasuna bilatzen genuen, baina ezin genuen inoiz horrelako dramarik imajinatu.
Herritarrei ardura izaten jarraitzeko eskatuko nieke, osasun-agintarien jarraibideak errespetatuz eta sen ona erabiliz, ez baitute ezertarako balio profesionalei konfinamendu-denboran eskaintzen dizkiguten txaloek, gomendioei jarraitzen ez bazaie.
Era berean, elkargoko gobernu-batzordearen, giza taldearen eta aholkularitzen konfiantza eta ahalegina eskertu nahi ditut. Elkargoak lanean jarraituko du Gipuzkoako erizaintzaren alde. Ez dugu geldituko lanbidearen alde zer egin, eta bereziki lan egingo dugu erabakiak hartzen diren instantzia guztietan entzun gaitzaten, asko baitugu esateko. Eta garrantzitsua da haiek guri entzutea.
Bazkide bihurtu zaitez!
ASPEGIko bazkide izatearen onurak.
Erakunde kolaboratzaileak
Webgune honek cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika.
You have declined cookies. This decision can be reversed.
You have allowed cookies to be placed on your computer. This decision can be reversed.
Webgune honek cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditu zure nabigazioa errazteko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu. Informazio gehiago nahi baduzu, kontsultatu Cookie Politika.